هنگام خرید انواع روغن خوراکی به مشخصات برچسب روغن اعم از تاریخ تولید و انقضا و شماره پروانه ساخت و نوع روغن توجه و از خرید روغن‌های تاریخ مصرف گذشته خودداری کنید. «نوع روغن باید متناسب با نوع مصرف آن انتخاب شود»، برای نمونه جهت سرخ کردن، روغن سرخ کردنی و برای سالاد و مصارفی که حرارت کم است، از روغن‌های مایع استفاده شود و خانواده‌ها به وزن خالص روغن هنگام خرید توجه کرده و بسته به نیاز خود وزن بسته‌بندی را انتخاب کنند.
«از خرید روغن‌هایی که در مقابل نورخورشید و دمای بالا نگهداری شده‌اند، خودداری شود»، بطورحتم توجه شود که ظرف بسته‌بندی پلمپ شده باشد و به میزان اسیدهای چرب ترانس و اسیدهای چرب اشباع درج شده بر روی برچسب روغن‌های خوراکی مصرف خانوار دقت شود؛ این مقدار در رابطه با اسیدهای چرب ترانس حداکثر 10درصد و اسیدهای چرب اشباع حداکثر 30درصد است.
روغن‌ها و چربی‌ها از اجزای اصلی غذای ما هستند، آنها طعم اصلی غذا را تغییر کرده، در حجم کم دارای انرژی زیادی هستند، قدرت سیری‌دهندگی زیادی دارند و بیشتر اسیدهای چرب موجود در آنها برای سلامت سیستم عصبی، سلامت پوست و همچنین جذب برخی موادمغذی از جمله ویتامین‌های محلول در چربی مانند ویتامین A و E ضروری هستند.
عوارض ناشی از مصرف زیاد روغن
مصرف زیاد روغن و چربی می‌تواند علاوه بر چاقی منجر به افزایش بیش از حد کلسترول و LDL کلسترول بد خون شده و زمینه بروز تصلب شرایین، فشارخون بالا و نارسایی قلبی فراهم کرده و احتمال بروز بیماری‌های مزمن مانند دیابت، سرطان، بیماری‌های کبدی و کلیوی را افزایش دهد.
مصرف بیش از حد چربی‌های حیوانی یا روغن‌های جامد نباتی، غذاهای سرخ کرده، روغن‌هایی که خوب نگهداری نشده‌اند و یا رعایت نکردن اصول پخت هنگام مصرف روغن‌های مایع و مصرف زیاد غذاهای آماده و .. نیز می‌تواند به همین عوارض منتهی شود.
روغن جامد نباتی:
به گزارش مجله ویکیوز، روغن بطور طبیعی مایع است که آن را در کارخانه تبدیل به روغن جامد می‌کنند. این کار برای افزایش پایداری روغن در مقابل عوامل محیطی مانند نور، هوا و حرارت که موجب فساد روغن می‌شوند و همچنین سهولت حمل و نقل و مصرف روغن انجام می‌گیرد.فرآیند جامد کردن روغن، هیدروژناسیون نام دارد و در هیدروژناسیون اسیدهای چرب با هیدروژن اشباع می‌شوند، این اسیدهای چرب اشباع برای سلامتی مضر هستند.همچنین در این جریان ترکیبات غیرعادی دیگر به نام اسیدهای چرب ترانس بوجود می‌آید که این نیز مضر است.
هر چه میزان اسیدهای چرب اشباع و اسیدهای چرب ترانس کمتر باشد، روغن از نظر تغذیه‌ای سالمتر است
بر این اساس با مصرف روغن جامد هر دو عامل خطر با هم وارد بدن می‌شوند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی افزایش می‌یابد.هر قدر میزان اسیدهای چرب اشباع و اسیدهای چرب ترانس کمتر باشد، آن نوع روغن از نظر تغذیه‌ای سالمتر است.
انواع روغن‌ها:
مارگارین(کره گیاهی):
ترکیبی است از روغن و آب که بخش روغنی آن که حدود 80درصد است. از مخلوط روغن‌های گیاهی مجاز بدست می‌آید و دارای اسیدهای چرب اشباع بالا و نیز بیشترین درصد اسیدهای چرب ترانس به میزان 15درصد بوده و از این رو برای سلامت بدن بسیار مضر اس`ت و مصرف آن توصیه نمِی‌شود.
روغن مایع مخلوط:
مخلوطی است از انواع روغن‌های تصفیه شده مایع خوراکی که با توجه به مقاومت حرارتی کم آن برای مصارف سرخ کردنی و روش‌های پخت با حرارت بالا توصیه نمی‌شود.
این نوع روغن از هسته نوعی انگور خاص استخراج می‌شود و پس از تصفیه قابل استفاده است. میزان اسیدهای چرب غیراشباع آن بالاست.
روغن زیتون:
روغن زیتون از میوه درخت زیتون استخراج می‌شود و در دو نوع تصفیه نشده(بکر) و تصفیه شده در دسترس است. روغن زیتون سرشار از اسیدهای غیراشباعی است، در حالی که مقدار اسیدهای چرب اشباع آن کم است. این نوع روغن مانند روغن گلزا نسبت به حرارت از سایر روغن‌های مایع مقاوم‌تر است.
این نوع روغن از دانه کلزا استخراج می‌شود و میزان اسیدهای چرب اشباع آن بسیار کم است.روغن کلزا مانند روغن سویا سرشار از اسیدهای چرب امگا3 است که از اسیدهای چرب ضروری برای بدن است ولی مزیت آن نسبت به روغن سویا این است که اسیدهای چرب یک غیراشباعی آن بسیار بالا بوده و از این نظر شبیه روغن زیتون است و به همین دلیل در مقایسه با روغن سویا نسبت به حرارت و حتی نور مقاوم‌تر است و تا دمای 200درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کند.
منبع روغن آفتابگردان خالص است. این نوع روغن دارای اسیدهای چرب اشباع بسیار کم بوده و نسبت به حرارت مقاوم نیست.
روغن تخم پنبه(تخم کتان):
روغنی است که از دانه خالص گیاهی به نام تخم پنبه استخراج می‌شود و اسیدهای چرب اشباع آن بیشتر از اسیدهای چرب غیراشباع آن است.
منبع آن دانه کنجد است و سرشار از اسیدهای چرب یک غیراشباع و اسیدهای چرب چند غیراشباعی است و نسبت به حرارت مقاومت کمی دارد.
روغن پالم(نخل روغنی):
این نوع روغن از قسمت گوشتی میوه درخت نخل روغنی استخراج می‌شود و با روغن هسته پالم که از مغز هسته‌های میوه پالم استخراج می‌شود از نظر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متفاوت است. روغن پالم به علت ترکیب خاص آن در دمای محیط به دو بخش مایع و جامد تبدیل می‌شود.روغن پالم دارای بیشترین مقدار اسیدهای چرب اشباع بین روغن‌های گیاهی بوده و به همین دلیل موجب به مخاطره انداختن سلامت قلب و عروق می‌شود. این روغن نسبت به حرارت بسیار مقاوم است.
